Ro Mga Kanta Sa Akean

Chapter IX

Ro Mga Kanta Sa Akean

Gintipon

Melchor F. Cichon

Pang-Una nga Bisaea

Mahilig magkanta ro mga Akeanon. 

Kon madumduman, ro mga daeaga kato hay gina haranahan it mga meron. 

Ugaling pag-abot it elektrisidad sa mga baryo, naduea ro harana sa mga baryo it Akean. Ag nag iba eon ro paagi it pag pangasaea. Sa makaron, owa eon haeos ga bisita ro mga meron sa baeay it mga daeaga kundi sa mga mall, sa mga kanten, sa mga plasa ag iba pa nga lugar. Kapin pa makaron nga uso eon ro telepono ag ro cell phone. 

Pero ro pagmahae it mga Akeanon sa pagkanta hay una pa gihapon. Kon may pagtililipon, ag may atubang nga beer o tuba, mabati-an ro kaeaeakihan nga gakanta.

Owa pa magbuhay hay nagsakdag ro Gabriel Reyes Foundation, Inc. it song contest para sa theme song it Ati-Atihan. Dagaya man kuno kato ro nag entra.    

Owa eang ako kasayod kon hasta makaron hay may  programa pa nga komposo  sa isaea ka radyo sa Kalibo. Kada Dominggo't agahon ginahiwat rato.

Sa Akean dagaya nga komposo nga owa pa makolekta. Kabay pa nga ma taw-an ra it atensyon ku gobyerno't Aklan agod ma preserba ra.

Ro mga komposo  sa Akean hay ga sugid it mga kalipay, kabudlay ag mga handum it mga Akeanon. 

Ro mga masunod nga kanta hay gin tipon ni Alexander C. De Juan, isaea sa mga bag-ong writer sa Akean.

MAGMAMANI

Kaming magmamani, duro sa kaimoe;

Kaming magmamani, nga makaeueuoy;

Kaming magmamani, nga owa't ikasuboe;

Among ginapakita ro mehoras namon sa Daja.

Ay sa kailo kaming magmamani,

Birang do among saya, kulintas nga mani;

Singsing ag pulseras, aritos nga mani,

Among ginapakita ro mehoras namon sa Daja.

PANGTUBA-TUBA

Nonoy, ayaw awaya si Inday imong asawa.

Imo ngani awayon, amon nga bawion;

Mauno pagkabawi, kinasae kami sa pari,

Pinatyan kami it baboy, saot paugoy-ugoy.

HAMBAE KU MANOK NGA MUNGA

Hambae ku manok nga munga

Sa sueog nga nagatangda,

"Indi ka magsaka-saka

Ay rang itlog magakaeabuka."

Sabat ku manok nga sueog

Sa munga nga naagasuob,

"Indi ka magpueopanaog,

Ay rang itlog gabinaog."

"Una eang ikaw sa silong,"

Tugda ku mungang nagaeumeom,

"Sa unahan ka maduhong-duhong,

Ag igto ka magtukturuok,"

DURO RO ATONG KALIPAY

Duro ro atong kalipay,

Ku aton ngarang pagtililipon;

Napupuno it kasadya,

Ro atong tagipusoons.

Ag do mga kalisud sa dughan,

Hay nabubuoe it dayon;

Hay aton eong nahakit-an,

Ro mayad-ayad nga paghiliuyons.

Ay abaw gid sa kasadya,

Kon kita magtililipon;

Hay kon makara eang kunta hay,

Matsa owa it kamatayon.

Ay abaw gid sa kasadya,

Kon kita magtililipon;

Hay kon makara eang kunta hay,

Matsa owa it kamatayon.

Ay abaw gid sa kasadya,

Kon kita magtililipon;

Hay matsa iya katon

Ro eangit makaron.

TRINCHERA SA TINA

Trinchera sa Tina nga nagkaeapukan,

Einupok it baril ro pinamatian;

Bumaeos ro Pilipino, matsa ginlintian,

Ro Tina ag Pudyot ag Kalimbahan.

Suminggit si Tan Juan, "Carga y descarga,"

Sumabat si Bagyo, "Senyor, retirada kita."

Sumunod si Simon, "Manong Laki, dagaya sanda,"

Laloy! Laloy! Sang fuego ro ana."

Ro nailaan ko gid sa tanang valiente,

Imaw si Tente Ondoy, but-anan nga jepe But-anan Sa tanan nga mga eaeaki,

Indi magtalikod mientras nagaataki.

BAKA ALA BAKA

Baka ala baka,

Ueo ako it baka;

Ginausoy ko ro baka.

TUKAD AKOY BUKID

Tukad akoy bukid,

Sa anday Kulas bagyo;

Madanlog ro daean,

Uean pilang bato.

Tukad akoy bukid,

Eankoy namawayi;

Batunon it sa indi,

Daea pilit ro babayi.

OHOY, ALIBANGBANG

Ohoy, Alibangbang kon ikaw hay mageupad,

Tatapa gid it mayad ro tanan nga bueak;

Basi sa ulihi kon ikaw hay malipat,

Pobreng si Katueanga sa eugta ahay mataktak.

AHAY, TUBURAN

Ahay, tuburan, tubi nga matin-aw,

Gailig sa ubos, halin sa ibabaw;

Kon ako comancion, may daeang kamingaw,

Adios, nakiados, bayaan ta ikaw.

Bilin ni Nanay, bilin man ni Tatay,

Ginapadali ako sa inyong kalipay;

Estamacion bayaan ta anay,

Balikon ta ugaling sa tyempong madugay.

Source:

Source:  Alexander C. De Juan, "Kaeantahon: A Study on Aklanon Folk Songs." The Aklan Reporter, August 15-21; 22-28, 1996.

From the collection of Janice Viloria of Batan, Aklan

October 10, 2005

(Draft Translations by Janice Viloria)

#3 MABUHAY KITANG PILIPINHON

Ro pagtamyaw akon nga unahon

Sa inyo tanan mayad nga agahon

Ag sa naga paeamati DYRB nga estasyon

Eabi sa naga dumaea ku kompo radio budyong

Kabay inyong magustuhan rong komposo ngara makaron

Ro ang komposo makaron hanungod sa produkto naton

Dapat ipabugae naton produkto ku atong nasyon

Pero kaabuan katon, stateside gid ro gusting bakaoen

Ay kon sanda kuno ro makasuksok

Matsa kun sin-o nga bugaeon

May akon kinyong gina sugid, si Mang Usting may nag abot nga package

Naghalin sa Amerika idto sa unga nana

Sige ra‘y Usting pinabugae ra sapatos stateside gid

Anay akong usisaon ro a tatak RP made

Kita man ro dapat basoeon ro produkto gina export naton

Pag abot sa ibang nasyon malang ro tatak naton

Dayon ibalik riya sa aton ro a presyo pilang doble eon

Ay aton man dayon nga tubson imported stateside eopn dayon

May akon kinyong na istorya si Gregoria nga ambisyosa

Imaw may onga nga daeaga sa Pinoy indi igpaasawa

Ro gustong maging umagad nana taga ibang nasyon gid

Suwerte hay may nagbakasyon sa andang lugar isaeang hapon

Pagkasayod ni Gregoria nga may Hapon nga bakasyunista

Owa naggasto it oras, ro daeaga gin reto nana

Ag ow aman nabuhayi, nag asawa rayang daywa

Gindaea it Hapon ro babaye idto sa nasyon nanda

Owa abuti it sang dag-on may sueat si Gregoriang nabaton

Abo rong anang kaila dumdum na imaw gina himatayon

Indi imaw makapati ku balita nga anang nabaton

Mommy send money very soon, maluoy ka I will go home

Bukon ako riya’t malipayon gina obra ako nga ulipon

Si Gregoria nagtinangis ra a siko haeos na’t angkiton

Indi papatueogon ku anang kunsenysa mirisi ron

Sa tanan nga ginikanan, akon kinyong gina padumdon

Kung kamo may ro may mga onga, ayaw pag intrahi ro andang baeatyagon

Ita-o ro andang deretso nga pagpili ku andang asawahon

Mayad kita ro ga basoe ku kita ro anda nga basueon

Ag sa tanan nga Pilipinhon dapat kita hay magbag-o eon

Lipatan ag bag-ohon naton ro saea ta nga opinyon

Esnabon ta ro dayuhan, Pilipino aton nga paeabyon

Tanan kit hay mag singgit, mabuhay kitang Pilipinhon!

Long Live Filipinos

Let me first greet everyone,

Good morning, to everybody who is here

And to those who are listening in DYRB station 

Especially to those who manage the radio budyong,

I hope you will like my song

My song today is about our own product

Which we should be proud of

However, many of us prefer stateside

For once, they wear it

They feel like they are somebody else

I will tell you a story about Gregoria who is so ambitious

She has daughter whom she won’t allow to marry Filipino

For she wanted to have a foreigner son-in-law

Luckily, Japanese came one afternoon in their place for a vacation

When Gregoria knew about the arrival of the Japanese

She never wasted her time, and right away, she offers her daughter

Later on, the two got married

And then the man bring her wife to their country

After of almost one year, Gregoria received a letter,

She would almost die of so much happiness

However, she cannot believe of what she read

“Mommy, send money very soon, have pity on me I will go home,

I am not happy here for they treat me as slave”

Gregoria cried and she would almost bite her elbow

She cannot sleep for her conscience bothered her

I would like to remind all the parents

Not to intervene with your child’s feeling

Give them the right to choose whom to marry,

It is better that we are the one who blame than the one to be blame of

All Filipinos should change

And should straighten our wrong opinion

We should snob foreigner and prioritized Filipino

Let us all shout long live Filipinos!

#4 RO PANGABUHI MAKARON

Ro panagbuhi makaron abaw kabudalay

Ag haeos ro tanan (2x) naga pang hay hay

Ro mga baeakeon abaw naga eumapaw ahay

Ro imong buesa ginabusakay

Ro bugas, ro presyo nagtaas

Bisan ngani tinuean-on grabe kon atong bakeon

Ag ro suea sa Mercado masaksihan man ninyo

Ro manaba nga presyo singkwenta ro sang kilo

Madto man kita sa mga hiligutmon

Sang tumpok nga balingka hay limang piso eon

Kamote ag gabi abaw sa kamahaeon

Ag ro saging makaron

Kung idto sa shopping center ka mamakae

Ro mga tindera rito maabi abihon

Maeayo ka pa ngani kanda anda ka eong birahon

Ag sa andang baligya ikaw papili-on

Ro eambong ag spatos kanami tan-awon

Kung indi ka makatiis imo rayang bueobidlon

Kon matapos mo eon ngani ro presyo pangutan-on

Husto ka eang magyihom-hiyom ag managitlon

Maka eoeo-oy ro pobre riyang daeaga

Ay indi sanda makasunod sa bag-ong moda

Alinon abi si nanay ag si tatay owa it kwarta

Husto eang sa pagkaon ro gina kita nanda

Ro mga sultero kaabuan ga abuso

Kun indi eagi masunod ro anda karang gusto

Sa paghithit it marijuana dayon sanda ma intra

Raya kuno ro maka sulbar ku andang problema

Ngani kita tanan (2x) hay magbag-o eon

Ro paghugod naton aton nga dodblehon

Ro mga bakanteng eugta aton nga tamnan

Agud indi kta tanan paggutumon

Mg kaigmanghuran nga iya sa makaron

Ag sa naga paeamati DYKR nga estasyon

Ro akong komposo akon eon nga tapuson

Ay ow aeon ako it sarang iga sugpon.

#The Way of Living Nowadays

The way of living nowadays is hard,

Almost everyone says hay, hay

Everything is expensive

That your pocket is being smooth out

The price of rice increase

Together with vegetables,

You will also witness in Mercado

The lowest price of fish is P50. 00 per kilo

Let us now go to those who are starving

One pile of cassava is now P5. 00

Sweet potatoes and taro

Together with banana are also expensive

If you happen to go to shopping center

The sales ladies there are nice

 They will approach you even if you are still far from them

Then they will ask you to choose from their goods

It is nice to look at those shoes and blouse

That you really cannot resist holding it

Once you ask of its price

All you can do is to just smile

Pity is the young lady

For she cannot afford to follow new trend

Her parents can do nothing

For their money is only enough for foods

We should all change

 And double our diligence’

We should plant in the vacant yards

So that we will not be starving

To everyone who’s here today

And to those who are listening in DYKR station

I will now end my song, ahay

For I have nothing to add.

#5 RONG HINYO IT MAGUEANG

Sa amon nga lugar may mag-asawa rito

Sa among baeay ro babaye nag adto

 Anang kasaysayan akong ikumposo

Rondayang babaye hay relihiyosa

Sa adlaw nga tanan pirmi nagasimba

Sa pagpaseamat ku naaguman nga grasya

Sa atoang maka-Ako nga gina pangayo nana

Ro paeangean kara imaw si Clarita

Akong pinapungko sa amon nga sopa

Ag ako pumongko man sa atubang nana

Sa anang kasaysayan una nag umpisa

Daeaga pa ako hay may akon handum

Kon ako mag asawa naka onga dayon

Gusto ko eaeaki agud akon pasuksokon

Maputi nga eambong sutana kon tawagon

Umabot ro tiyempo ako nag asawa

Lima ro ang onga sambato ro babaye kara

Ro akon nga handom bisan sambilog lat-a

Ro makita nakon nga nakasoksok it sutana

Adlaw ag gabii ro ang pangamuyo

Sa mahae nga Diyos nga rang handom matabo

Ro Santo Rosario akon gina himo

Sa akong mga onga akong gina turo

Pang apa-at kong onga pangean si Alfonso

Raya ro mahilig magpangadi’t rosaryo

Imaw hay nag hambae mana kung mahimo

Sa atong simbahan gusto kong magserbisyo

Pagka aga eagi akon gindaea

Sa kora paroko ku aton nga banwa

Rong onga si Ponso akong ginpresenta

Nga maga serbisyo bilang Akolito nana

Ap-at man nga dag-on ra pag-istar sa pari

Isaea nga adlaw imaw hay nag uli

Sa among mag-asawa imaw hay naghambae

Aniya papa, mama, gusto kong mag pari

Nakibot gid ako sa akong pagkabati

Sa hamdom kong onga nga imaw mag pari

Naglibog rong oeo kun ano rang himuon

Owa’t ikasarang pobre nga pamilya

Ako nagpaeapit kay Mon Senor Sabala

Akon nga gin sugid ro akong problema

Ag imaw kaintindi si Ponso gin bueo nana

Ag sa pagka pari gin paeskewela nana

Si Ponso nakatapos sa pagkapari nana

Imaw Cora Paroko sa isaeang banwa

Abo pa nga kurso ro gin tapos nana

Sa makaron imaw kamon ro ga suporta

Matu-od toud gid rondayang kasaysayan

Pero ro pangaean tawo gin islan

Tungod kagustuhan ku rayang magueang

Nga akong ikomposo riya sa kahanginan

Ro hinyo it magueng akong gintuman.

#A Parent’s Request

There was this couple whose wife

Went into our house

And today I’ll sing to you her song

This woman is religious,

She went to church everyday

To thank God to all the blessings that she receives

And for everything that she’s asking from Him

Her name is Clarita,

I asked her to sit in sofa

Were I sit facing her

And everything started with her story

When I was a young lady, I always had this dream

That when I married, and bear a child

It would be boy so I will let

Him wear white shirt called sutana

Time comes and I got married

I have five children and only one is girl

How I wish to see at least

One of them wearing sutana

I pray to God every night and day

That my wish will come true,

I prayed rosary

Which I also teach to my children

My fourth child Alfonso

Loves to pray rosary

He said if possible

He wanted to work in church

I brought him to our curate

Early in the morning

I presented Alfono

If he can be his Akolito

He stayed there for almost four years

And one day when he went home

He told us

“Papa, Mama, I want to be a priest”

I was shocked to hear

My child’s ambition

I was astonished and don’t know what to do

For we cannot afford it for we are poor

I approach Mon Senor Sabala

And told him my problem

He understands it so he adapt Alfono

And sponsored all his expenses for priesthood

Ponso finished his priesthood

And he becomes curate in one town

He also finishes other courses

And is now supporting us

This is a true story

However, names were change

Since they wanted me

To sing this live in air

Therefore, I granted the parent’s request

#16 SIMOY SA KABUKIRAN

Simoy sa kabukiran

Sa banwa kong tinubuan

Ro a kaeamig ginhawa

Kaeag nga nahihidlaw

Banaag it kapawa

Kung masinadyahong adlaw

Naga tao it kalipay

Sa kabuhing tugob mingaw

Rong hunihan it mga pispis

Dalisay nga bueong sa kasakit

Sa panumduman naga sambit

Nga rong banwa higugmao’t himpit

Rong simoy sa mga abukid

Matsa limog it mga eangit

Kakon naga tawag naga singgit

Naga pakitabang sa gina tiis.

Farm Breeze

The cold breeze

In the farm were I grew up

Brings life to melancholic heart

The songs of birds are

Pure remedies to heartache

That tells my mind

To love my country well

The farm breeze

Seems like the sound of heaven

That calls and shouts upon me

Asking help to help lessen the burden

#17 DURO RONG AMONG KALIPAY

Duro rong among kalipay

Ko aton ngarang pagtililipon

Napupuno it kasadya

Ro atong tagipusu-on

Ag rong mga kalisud sa dughan

Hay naduduea it dayon

Ay amon eon nahakit-an

Rong mayad-ayad nga paghili-ugyon

Aba gid sa kasadya

Kon kita magtililipon

Ay kon makara eang konta

Hay matsa owa it kamatayon

Ag matood gid it ana

Kon kita magtililipon

Hay iya katon tanan

Ro eangit makaron.

We are Very Glad

We are very happy

For we are all gathered here

Our heart is full of joy

And the entire burden that we feel suddenly disappears

For we finally seen

The right reunion

If we are all gathered

If only we are always like this

Life will be never-ending

It is really true

That once we are gathered

Heaven is here

With us today

#18 SA KINYO NGA TANAN

Sa kinyo nga tanan akong ginahaead

Rong tunay nga gugma ag mayad-ayad nga buhat

Handumon ro kalipay ay imaw ro hangad

Himaya it barangay ag mga ka onga

O anak it barangay nga igbugto namon

Kamo rong kabulig nga mataeupangdan

Boylugi eon kami ay atong pabangunon

Ro dungog it barangay nga naistaran naton

Mga igmanghod namon

Eubos rong pagsalig

Nga rong inyong kusog

Sa barangay ibulig.

To Everyone of You

To everyone of you

We dedicate

True love and right doings

Oh children of our barangay who is our brother

You are our only hope

To help us built

The honor of our barangay

To all our bothers

We depend on you

And we hope that you will

Share your strength to help our barangay

#19 NAMUGON KAMI

Mamugon kami mamugon

Sa baeay it manggaranon

Alas dos kami pakan-on

Oracion kamo pa-ulion

Pag abot namon sa baeay

Nangayo kami it humay

Tinuro kami ni tatay

Sa eosong pat-a ro paeay

Alinun namon ro paeay

Akon ng eawas ginabudlay

Kon buhi konta si nanay

Maka-on kami mapa huway

# 19We Work

In the house of rich

We are fed at two

And were allowed to go home

At angelus time

When we reach the house

We asked rice from father

And he pointed to us

The palay that is still in the mortar

What will we do with the palay?

Our body is in pain

If only mother is alive

We will just rest and eat

#20 ESCUELA

Nagbugtaw ako it aga-aga

Ro pispis naga kaeaeanta

Nag eaong ako kay lola

Nga ako ma escuela

Bue-on ko ang tueon-an

Hapiton ko ang kaibahan

Kon owa kami it klase

Ga hampang it ga liksi

School

I wake up very early

While the birds are singing,

I ask grandmother’s permission

That I will attend school

I will get my things

I will fetch my classmates

And if we don’t have class

We will play while jumping

#21 PANUMDUMAN

Kon akon hidumduman

Ilo kong kahimtangan

Haeos mabuka ang dughan

Sin-o ind magkalisod

Ay nanay pagtalikod

Nga ana kaming inaywan

Indi ko gid malipatan

Ay nanay pagtaliwan

Adlaw gabii naga agay

Euhang may ka dalisay

Kapait ag kamingaw

Kutob imaw ay pumanaw

Sin-o magbakho ag maghingusbo

Owa eon kamon it ga alila

Pagtuytoy sa mga onga

Sa daean it kapawa

Ag himpit nga himaya

#22 PEDRO PENDUKO

Si Pero Penduko

Baliskad ro a siki

Nanakaw it sanggutan

Kilaea ro a-age

Kon indi ka magpati

Hamon aton nga bisitahan

Magdaea ka it li-ay

Ay aton saebanan

Perdo Penduko

Pedro Penduko

Has reverse feet

He stole coconut bud

However, his footsteps’ are known

If you don’t believe me

Come let’s visit it

Bring with you your light

_____________________

#23 TAGBAEAY

Tagbaeay, tagbaeay, tagbaeay nga bato

Abrehe bintana gawahon mo ako

Maskin may gitara may gitarang nigo

Basta eang makita ro daeaga ninyo

Ro daega ninyo indi mameronan

Sumueod sa cuarto duro it bangdanan

Pangutan-on na alin masakit a tiyan

Tan awon sa pusod onga nga maistan

#24 PAGPAMAYAD IT PANGABUHI SA KOMUNIDAD

Unahon ko anay ro pagtahod kinyo

Sa mga taga lugar tumaeambong ako

Bukon it taga riya taga Batan ako

Sa inyo nga tanan (2x) naki-ambit ako

O mga senyores pamatii ninyo

Akon ipabati mahageang komposo

Kabay nga magustuhan, ag malipay kamo

Mayad nga agahon (2x) riya tanan kinyo

Ro akong komposo makarong agahon

Rong pag pamayad-ayad kung komunidad naton

Ro atong palibot aton nga limpyohan

Agud ro masakit (2x) hay maeayo katon

Ro atong panimaeay kinahangean ro pagtatap

Kitang mga babaye dapat gid magsikap

Sa atong palibot kita magpannaom

Mga tinuean-on (2x) kinahangean naton

Kitang mga babaye mahunguy-on kon tan-awon

Pero s abilidad indi kita pagdag-on

Sa atong panimaeay ro ideya ga halin katon

Mag budget it tanan (2x) natong gaeastuhon

Dapat kitang magbulig sa atong asawa

Indi eamang magsalig sa gina kita nanda

Kitang mga ginikanan dapat magtinguha

Agud ro mga onga (2x) mapa idukar ta

Mag hayupan kita mag alila’t baka

Kanding, baboy, manok, bebe, pato, agansa

Ibhan ta’t pagpananom it mga hiligutmon

Indi magkalisod (2x) maeayo ro gutom

Kaabuan katon sa abroad ga adto

Ro andang gina-osoy dollar kuno

Owa nanda nasayri ro madangtan idto

Sobra pa sa hayop (2x) kanda ro maltrato

Indi eon kinahangean mag adto sa Saudi

Iya sa atong nasyon abo nga green money

Ro green revolution atong pauswagon

Kon ikaw swertihon (2x) dollar ring kita-on

Akong ginahinyo sa mga ginikanan

Indi kamo magbabad idto sa sueogaean

Ro madyong ag forty one inyo nga likawan

Agud ro mga onga ag ro panimaeay aton matatapan

Sa mga inonga ginapadomdom ko man

Ro maeain nga bisyo inyo gid nga likawan

Magtu-on kamo’t mayad agud kamo mag aeam

Si inyo gid eamang (2x) pageaom it tanan

Sa mga tsismoso ag mga tsismosa

Ro magbantay sa iba ayaw pagbuhata

Mag pirmi sa baeay kon owa ka’t gina obra

Agod nga malinong (2x) ro komunida ta

Mga kaigmanghuran nga iya sa makaron

Ag sa nakabati ko komposo nakon

Kabay nga inyo rayang maboe-an it leksyon

Ro akong kumposo (2x) akon nga tapuson.

#Making a Better Life in the Community

Let me first greet everyone,

I am not from here but from Batan

And I came here to be a part of you

Good morning, to everyone who is here today,

All senores please listen

For I will tell you a very important song

I hope you will like and be happy with it,

My composo this morning

Is about taking care of our community,

We should clean our surrounding

So that we will get rid of disease

Our house also needs care

Women should strive hard

We should plant around

For we will be needing vegetables

Women seems to be shy

However, nobody can deny our ability

Ideas from home comes from us

Including the budgeting of our needs

We should help our husband

And should not only depend on their income

Parents should strive hard

So that we’ll be able to send our children to school

We should raise cow

Goat, chicken, and duck

At the same time we should also plant

For those who are starving

So that we will not suffer

Most of us went abroad

To look for dollars

Without even knowing that

People there will only treat them like animals

There is no need to go abroad to look for dollars

For we have a lot of green money here

We only have to advance green revolution

And we will surely earn dollar

I want to request the parents

To avoid gambling

Stay away from madjong and forty-one

So that we could take good care of our children

I would like to remind the youth

To stay away from drug addiction

Study hard for you to learn

For you are the hopes of every one

To all the gossipers

You should avoid observing the work of other people

Better stays at home if you have nothing to do

So that we will have a peaceful community

To everybody who’s here today

And to those who hear my song,

I hope you learn something from it

I will now end my composo.

#25 COMMUNIDAD NGA MALIPAYON

MAYAD-AYAD NGA PANGEAWASON

O mga senyores pamatii ninyo

Akon ipabati mahaeagang kumposo

Kabay nga magustuhan ag malipay kamo

Mayad–ayad nga hapon (2x) riya tanan kinyo

Ro akong komposo makaron nga hapon

Ro pagpamay-ayad ko kumunidad naton

Ro atong palibot aton nga limpyohan

Agud ro masakit (2x) hay maeayo katon

Ro atong kasilyas aton nga limpyohan

Obrahan ta’t buho ro atong pang hueogasan

Ro atong basura pirmi natong sug an

Agud ro mikrobyo (2x) atong malikawan

Ro atong panimaeay kinahangean ro pagtatap

Kitang mga babaye dapat gid magsikap

Sa atong lagwerta kita magpananom

Mga tinuean-on (2x) kinahangean naton

Dapat kitang magplano ku atong pamilya

Ro atong pagpangunga paeaka eakaon ta

Agud indi mabudlayan kitang mga ina

Ag ro mga onga (2x) hay matatapan ta

Mga ginikanan makaron iya ako kinyo

May akon nga daea bag-o nga produkto

SM VAD ra pangaean para tanan kinyo

Iga panagtag ra (2x) it mga DHW

SM VAD nga ginatawag para sa kasayuran ninyo

Sa Social Marketing ro mga BHW

Vitamin A Diffeciency ro among produkto

Kon ano ro paggamit (2x) pamatii ninyo

Ro Vitamin A kinahangean ko atong eawas

Raya atong mabu-oe sa tanom ag sa sapat

Ngani kita tanan magtanom it prutas

Mga tinuean-on (2x) ag mag alilat’t sapat

Maghayupan kita mag alila’t baka

Kanding, baboy, manok, bebe, gansa

Ibhan ta’t pagpananom it mga tinuean-on

Agud malikawan (2x) ro pagbakae naton

Ro mga pagkaong puno it Vitamin A

Mga yellow nga prutas ag berdeng tinuea Kasudlan ag atay ko baboy ag baka

Anang atay it isda imaw man ro gatas ag itlog nga anang puea

Ro atong mga onga adlaw-adlaw tang pakan-on

Mga yellow ag berdeng mga tinuean on

Aton nga pabukaean o kon atong gisahon

Ro Vtamin A (2x) anda nga maangkon

Dapat gid nga likawan natong mga ina

Ro atong mga onga nga mabulag ro andang mata

Sa atong alima nakasalalay sanda

Kon atong pabay-an (2x) makaeo-eooy sanda

Ag sa mga ina nga naga pangunga

Ro atong mga eapsag, katon pasusuhon ta

Tungod ro gats it ina imaw ro pinaka the best ra

Tungod nga kumpleto (2x) ra’t Vitamina A

Mga barangay health workers handang magbulig ikinyo

Kon kamo may problema sa SM VAD nga produkto

Tungod among obligasyon ro magserbisyo kinyo

Bisan tungang gabi-I (2x) handang magserbisyo

Mga BHW gina libak it tawo

Tungod naga serbisyo nga owa it sweldo

Owa nanda nasayran ro among paino-ino

Kalipayan namon (2x) ro maka serbisyo kinyo

Mga BHW kami kun tawgon ninyo

Sa atong communidad libreng naga panerbisyo

Owa kami naga paabot it bisan anong sweldo

Ro mahae nga Diyos (2x) kamon ro antigo

Ro akong komposo akon eon nga tapuson

Indi pagkalipati ro mga bilin nakon

SM VAD nga produkto pirmi ninyong panumdumon

Agud ro atong eawas (2x) pirming may proteksyon

Kon owa’t naga masakit ro

Communidad malipayon

#26 MGA TAWONG DAPAT SUPORTAHAN NATON

Unahon ko anay ro pagtamyaw kinyo

Sa mga tawo riya, tumaeambong ako

Bukon it taga riya taga-Batan ako

Sa kinyo nga tanan maki- ambit ako

Ro akong komposo makaron nga agahon

Hanungod sa mangunguma ag sa mangingisda makaron

Rayang mga tawo pahaegahan naton

Ro mga magunguma bueawan’t tagipusoon

Bisan sa eanas ga istar sanda ra mabinuligon

Maskin tungang gabi-I nimo sanda pukawon

Owa naga balibad problema andang solbaron

Ro mga magingisda ginadayaw gid nakon

Kon owa ka it suea ag umadto ka sa baybayon

Kon sanda mag dakop itsahan ka nanda rayon

Kon ikaw umuli may suea ka eong eaha-on

Kaabuan katon nakahuya ro mangunguma

Tungod eapukon kuno ro siki ag alima

Sa mga manggaranon indi igpaatubang sanda

Bangud naka manicure ro mga kuko nanda

Ro mga mangingisda ag mga mangunguma

Sa mga taga ibang lugar atong ipabugae sanda

Atong apresyahon kon kita may bisita

Ro atong preparasyon naga halin kana

Si nanay si tatay gin pabugae gid nakon

Bisan pobre kami ag mangunguma kon tawagon

Kaming onga andang napatu-on

Paagi sa pagpa-hueas sa eomhan namon

Kon ako papili-on sa uma gusto ko mag-istar

Mga huni’t pispis kimo ro gapukaw

Kon ikaw himugtaw ag sa bintana dumungaw

Busog ring mga mata sa uhay kon mag tan aw

Kon idto sa siyudad akon ikaw sugiran

Ro pag ilinaway kimo ro naga pukaw

Kon ikaw himaeasmasan ag ikaw dumungaw

Ro pagpinaeatyan ro imong matan-aw

Sa rayang hitabo kon ako papili-on

Mas gusto ko sa uma ku sa syudad paistaron

Tungod presko ro hangin ag mga tinuean-on

Mga preskong prutas ro imong kaunon

Kon hanungod sa karne ro paga hambaean naton

Kon idto ka sa syudad dressed chiken ro imo nga bakeon

Pero kun sa uma native nga manok ring patyon

Matam-is ro a sabaw kon imo higupon

Ro humay ag suea kon atong kan-on

Manamit sa atong dila kon atong namnamon

Kon aton eon ngani raya nga hitueon

Mabaskog ro atong eawas, resestensya atong ma agom

Ro mga mangunguma kapisan ag katutom

Pagkatapos it ani, ro eugta tamna’t baeatong

Ibhan nanda it mais ag mga tinuean-on

Para preparasyon sa oras it tigu-eotom

Ro mga mangingisda ag mangungma naton

Sa andang kahugod pasaeamatan sanda naton

Sanda naga pahueas por dahil man katon

Agud masuportahan ro pagkaon naton

Sa mga ahensya nga mga natungdan

Pribado man o publiko mangunguma suportahan

Imaw man ro mangingisda aton mang buligan

Agud kita tanan indi magutuman

Rayang mga tawo pahaeagahan ag suportahan

#27 KASADYA KON MAGTILILIPON

Masaaya gid Oroy nga owa’t sanglitan

Kon magtililipon ag masig ambahan

Angeles sa eangit pispis sa gawahan

Ro anang katuead kon maghinugyawan

Tra, la, la, la, la, la, la ,la, la, la, la, la,

Tunog it musika kon pananglitaan

Kaumling hid Oroy kung huni’t putyokan

Naga hinagunghong kon pagpamatian

Sarang magkalipay kong may kalisdanan

Tra,la, la, la, la, la, la, la, la, la, la, l,a la

Kon maghilibati rong mga kapispisan

Nagatililipon ag nagakantahan

Pati kasapatan sa kagueangan

Naga kaea-eanta, mag impon sa kasadyahan

Tra, la, la, ala, la, la, la, la, la, la, la, la

#28 BABAYENG PILIPINA

Unahon ko anay ro mga hatahuran

Sa mga tawo riya, makaron tanan-tana

Makaron nga agahon inyong mabatian

Mahaeaga nga komposo, para gid kinyo tanan

Ro akong komposo nga iga-paabot kinyo

Imahi’t bag-ong Pilipina sa makaron nga panyempo

Mga kababayehan makaron hay modreno

Pobre man o manggaranon, naga sunod gid sa uso

Bago ko isaysay ro bag-ong Pilipina makaron

Ibalik ko anay kinyo ro Pilipina katong panahon

Mahaba magpangeambong, Maria Clara kon tan-awon

Mahinhin kon maghueag, mabudlay pangasaw-on

Ro mga babaye kato hay ikapabugae naton

Mabo-ot mapinaubuson sa ginikanan masinueondon

Mabahoe ro pagpahaeaga sa andang kaugalingon

Owa nasilaw sa manggad ro dungog maheaga gihapon

Sa makaron nga panyempo, kon ikumparar naton

Rong mga kababayen-an, masyado mag ambisyon

Gustong maka-abot, idto sa ibang nasyon

Dollar ro gina osoy, bisan pa magpa-ulipon

Ro mga kababayehan naton sa makaron

Bukon man it tanan pero kaabuan katon

Indo t amakahueat, nga sanda pangasaw-on

Sanda pa ro gaagto, idto sa baeay it meron

Sa among barangay akon ta kamong sugiran

May ambisyosa ritong isaeang ka ginikanan

Ro andang ongang daeaga ginpadaea na sa Japan

Agud makabaton sanda’t dollar buean-buean

May unang mga babaye, masyadong nasilaw sa kuarta

Ro andang kaugalingon, hay ginabaligya nanda

Idto sa mga beer house gasa-ot it nga uba

Ro andang pagkababaye owa oen kanda’t haeaga

May mga Pilipina man sa ibang nasyon ga adto

Sa handom nga makabulig pagkatapos ku andang kurso

Paghalin riya sa aton mayad-ayad ro trabaho

 Pag abot nanda sa abroad, naging prostitute sanda rito

The Filipino women

Allow me first to greet everyone

Who are listening

This morning you will hear

A very important song

The song that I will tell you

Is about the image of modern Filipina

Women today are modern

May it be poor or rich, everybody follows new trend

Before I tell you about the modern filipina

Let me first bring back to you the filipina before

Who looks like Maria Clara, wearing their long dresses

We can be proud of the filipina before

For they are kind, humble, and obedient to their parents

They know how to value themselves, their reputation is important to them

And they are not easily dazzle by money

Mostly but not all

The women of today

Can’t wait for men to marry them

Rather they are the one who went into the house of men

I wil tell you a story in our barangay

There was one ambitious parent

Who sent their child to japan

So that they will receive dollars evey month

There are women who are easily dazzled by money

So they sell their body by dancing naked in beerhouse,

 They no more value their self

There is also Filipino who went to other nation

Hoping to help after they graduate

They leave their good job here only to become prostitute abroad

#29 WELCOME SA PROBINSIYA IT AKEAN

 Welcome kamo tanan, welcome sa probinsiya’t Akean

Iya ninyo masaksihan ro masadyang ati-atihan

Ay Senor Santo Nino rondaya nga kapyestahan

Ag raya hay gina bantog sa bug-os nga kalibutan

 Abong mga banwa ro naga selebrar kara

Rong Altavas ag ro Batan nga banwa

Malinao ag Makato, Ibajay ag Buruangga,

Kalibo ro pinakamasadya

.Sari-saring mga grupo rong naga partisipar kara

Mayad-ayad kon tan-awon, tungod sa mga costume nanda

Abong mga turista, kada dag-on ro nga dayo riya

Naga enjoy naga saot naga singgit it hala bira!

 Ngani kon intrisado kamo, kung ati atihan riya sa Kalibo

Buean ra it Enero pangaywa nga Dominggo

Magpareserba eagi kamo

It ticket sa barko ag ticket sa eroplano

Agud kamo siguradong maka-abot riya sa Kalibo

Sa mga hotel riya timprano pa kamo magapreserba

Kon umabot kamo riya, owa eon kamo it problema

 Kon iya eon kamo sa Kalibo

Rong museo it Akean makita ninyo

Ona pwede nga sumueod kamo

Mga antik makita ninyo

 Kon gusto ninyo nga mabasahan

Rong binaeaybay kong katigueangan

Mga tula ag kasaysayan

Kong rayang probinsiya’t Akean

Ro anang mga kabanhawanan

Ag ro anang kabaryuhan

Sa Study Center mag research ka eang

Nga una sa sueod Museo’t Akean

Kon adlaw nga Dominggo sa DYRG kamo umadto

Magpalista kamo ag umintra sa komposo

Kon maka-daog kamo abong premyo ro paga batunon nInyo

Ag ro inyong mga host kara si Jun si Roger nga puro gwapo

Maaadto man kita sa Malay nga banwa

Idto makita sa Boracay nga isla

Abo ritong mga turista sa white beach naga obra

Kabu-abong mga cottage kara

Iya sa kabanwahan kong rayang probinsiya’t Akean

Iya ninyo makit-an ro tourist spot nga sadya-an

Hawili Falls sa Tangalan, Paradise beach ag Ob-Ob hill a Batan

Tinagong Dagat ginabantog man

Kalantiaw Shrine nga sadya-an

Sa New Washington inyo makit-an ro Seashorse beach nga paeasyaran

Sa Caano may baeay nga ekskarsyonan

Sa Ibajay ro Campo Berde makita ninyo

Lambingan ag Bugenville beach sa Kalibo

Sa Tigayon nga barrio may bukid makita kamo

Manami kara ro mga view

 Ro manduyod sa Banga ro bukid nga may karsada

Magueang, unga, meron, daega libreng maka saka kara

Sa mga turista ag sa tanan nga mga bisita

Amon kamong gina-imbita iya sa Akean nga probinsiya

Welcome kamo tanan-tanan riya

#30 KOMPOSO

Unahon ko anay ro pagtamyaw kinyo

Sa mga taga lugar tumaembong ako

Bukon it taga riya taga Batan ako

Sa inyo nga tanan maki-ambit ako

Makaron nag hapon iya kita tanan

Agud atong selebrahon rondayang kasadyahan

Raya pagpadungog sa mga katigueangan

Makaron nga oras aton sandang palakpakan

Katong unang tyempo, suno sa istorya

Tuman ka malipayon, rong katigueangan ta

Simple nga okasyon, abaw sa kasadya

Naagahan ro sina-ot sa sambatong gitara

Rong mga saot kato ni lolo ag ni lola

Balsi nga payok, kon hingadlan nanda

Sotes de la borgo ag may padukit pa

Owa it inaway, hasta paka-aga

Ro mga eambong kato sono pa kay lola

Pinagpag nga birang ro andang kimuna

Anda nga ternohan, mahaba nga saya

Ro anda nga lipstick, papel nga mapuea

Mga kaeaeakin-an kato nga may mga kaya

Hinaboe nga pinya, ro mga barong nanda

Abaw sa kagwapo, kon isuksok nanda

Dikara nabihag ni lolo si lola

Ro mga babaye kato mabudlay pangasaw-on

Naga serebisyo anay, kanda ro mga meron

Naga bayo it paeay ga bus-ak it kahoy

Ga sag–ob it tubi, ag abo pang oebrahon

Ro mga babye kato hay ikapabugae naton Antiguhan mag ambig ku andang kaugalingon

Mahaeaga ro dungog sa ginikanan masinueondon

Mabuot, mahinhin, Maria Clara kon tan awon

Si nanay ag si tatay gina pabugae ko man

Tungod sanda resposnable nga mga ginikanan

Bisan ka pobrehon kami andang gin patun-an

Pag ulikid ag pag palangga, amon kandang naaguman

Mayad-ayad nga pamatasan, kami andang gintun-an

Pagpahaeaga sa kaugalingon dapat namon nga tandaan

Indi gid pagdagtaan ro among pangaean

Ag dapat gid nga tahuron ro nga katigueangan

Ro among pamilya ginapabugae gid nakon

Bisan kami hay pobre, kami hay malipayon

Si nanay si tatay mabuot mapinaubuson

Huwarang ginikanan nga nahakit-an nakon

Sa akong pag gueang akong paga danghon

Ro ay nanay ag tatay nga gin turo kakon

Sa akong pamilya akong padayunon

Ro gin umpisahan it katigueangan naton